Zo’n honderd jaar geleden wemelde het van de aal in de Oostzee. Friezen gingen er van 1886 tot 1936 naartoe om paling in te kopen, omdat de vangst in Friesland niet voldoende was om aan de vraag uit Londen te voldoen. De rol die de Friezen bleven spelen -ondanks het inkopen van paling- was die van handelaar. Wij kochten in, vervoerden de paling naar Friesland, sorteerden de paling en verkochten het weer door aan de Engelsen. Naast vissen kwam inkopen er dus bij, maar het verhandelen bleef onze hoofdactiviteit.
In Denemarken en Zweden vond een andere ontwikkeling plaats. Een mooi voorbeeld daarvan zien we nu iets ten zuiden van Åhus aan de oostkust van de Zweedse zuidpunt. Daar zitten aan het strand in een boerenschuur met rieten dak Hånsa en Maria. Hånsa is een markante visser en Maria is kunstenares en kan erg goed koken.
Zij organiseren uitjes voor bedrijven en groepen en vertellen dan over de traditie van paling in Åhus. Ze nemen je mee het strand op waar hun visbootjes en netten liggen. Ze laten je geloven dat ze de status van cultureel erfgoed hebben. Alles rondom palingvissen in dat gebied hebben ze uitgezocht en alles in en om de boerenschuur ademt paling. Ze hebben de jaarlijkse verkiezing tot aalkoning opgezet en volgens Hånsa, die naast visser ook muzikant is, bevatten alle nummers van de Beatles verwijzingen naar aal. In de versies die hij zingt is dat ook het geval.
Je ziet en hoort alles over tradities en gebruiken, althans dat denk je. Daarna is het tijd voor een uitgebreide maaltijd. Het voorgerecht, hoofdgerecht en nagerecht bestaat uit aal. Op één of andere manier hebben ze in alle gerechten aal verwerkt. Zoals ze het zelf aanprijzen op hun website: “Ålagille -Zweedse palingfeesten- zijn sinds mensenheugenis een traditie in Åhus. De legendarische paling is een onlosmakelijk onderdeel van de Scandinavische cultuur en geschiedenis. De kenmerkende vis zwemt al sinds mensenheugenis langs onze kust. Al generaties lang vangen palingvissers deze voedzame vis, die is uitgegroeid van het dagelijkse voedsel van het gewone volk tot een culinaire lekkernij op de gildetafel.” Wie krijgt er na deze beschrijving geen zin in paling? Precies!
Heeg heeft zich tot nu toe toegelegd op de handel: vangen of inkopen en doorvoeren. Maar Heeg heeft alle ingrediënten om net als Hånsa en Maria zich het hele palingspectrum toe te eigenen. Heeg heeft een visser, deze visser heeft een vriendin die kunstenares is, Heeg heeft een visrestaurant, een palingaak, een beleefcentrum, een echte traditie, authentieke huizen van de reders, en Heeg heeft vast een singer songwriter die alle liedjes van de Beatles kan spelen waar dan aal in alle teksten voorkomt.
Laten we hopen dat de weersomstandigheden zo gunstig zijn dat we in juni 2022 met de palingaak kunnen afmeren bij Hånsa en Maria in het Zweedse Åhus.
