5 juni 2022 komt steeds dichterbij. De vertrekdag van palingaak Korneliske Ykes II voor een historische reis naar de Oostzee is over een paar weken een feit. Om deze reis veilig en soepel te laten verlopen, worden er twee oefenweekenden georganiseerd. Gedurende de reis naar de Oostzee wordt er ook ’s nachts doorgevaren en dan moet ieder bemanningslid blindelings zijn taak uit kunnen voeren.
Op 7 en 8 mei oefenden bemanningsleden nog een keer op het IJsselmeer. Beide dagen begonnen met een kalm windje, kracht 3 Beaufort uit het noordnoordoosten. In de loop van de middag trok de win aan tot kracht 5. Ideaal! Een aantal bemanningsleden voer het hele weekend mee, een aantal anderen alleen op zaterdag of zondag.
Rustig begin
Het rustige begin op beide dagen kwam heel goed uit. Aan het hijsen van de zeilen kon zo flink wat aandacht worden besteed. Vroeger, toen de aak nog dienst deed als vrachtschip, deed de driekoppige bemanning rustig anderhalf uur over het zetten van de zeilen. Met 10 bemanningsleden aan boord gaat dat veel sneller, en soms iets te snel.
Velen kunnen zeilen en velen doen dit ook al jaren. Op hun eigen boot en vaak op scherpe jachten. Op de aak gaat het net allemaal even wat anders. Het grootste verschil is misschien wel: alles is zwaarder en er staan veel meer krachten op. Ook de volgorde van handelingen luister vrij nauw. Het rustige weer stelde iedereen in staat om de eigenaardigheden van de aak te leren kennen en daar rekening mee te houden. Zeer waardevol, omdat we tijdens de reis ook in ruigere omstandigheden alles goed willen kunnen uitvoeren.
In een klein hoekje
Zondagochtend kwam de fotoboot langs. Eindelijk weer wat plaatjes van de aak onder zeil. Het was vroeg, alle zeilen waren net gehesen en de koffie kwam bovendeks. De wind was zwak en de koffie was het tijd te ontreven. Een nieuwe stuurman kon in alle rust wennen aan het gedrag van de aak, de traagheid van reageren en het sturen met de stuurtalie in de bak.
’s Middags trok de wind aan. Van 3, naar 4 en binnen een uur naar 5. Dubbel rif in het grootzeil was nodig om het schip in bedwang te houden. Handelingen moesten sneller worden uitgevoerd, mede omdat de wind tijdens manoeuvres flink aan de haal ging met zeilen en schoten.
Een luide kreet op het voordek wees uit dat er dit keer echt iets mis was gegaan. De schoot van de kluiver dreigde zich tijdens een overstagmanoeuvre om de stok van het stokanker te wikkelen. De schoot tilde het anker al wat omhoog. Je wilt niet dat het uit de houder valt, omdat het dan met een klap tegen de boeg aan kan komen, terwijl het in het water snelt. Onze visserman zette zich schrap, legde zijn hand op de kop en trok de schoot onder het anker. Een snelle actie met een foute afloop. Het anker viel terug in de houder, maar ook op de vinger van Freerk. Deze harde klap zorgde ervoor dat de schipper zo snel hij kon Stavoren invoer. Onze visserman is meteen naar Sneek en later het MCL in Leeuwarden gebracht, waar zijn kapotte vingertop weer is hersteld. Een goede leer, maar wel via de harde weg. Het gaat goed met Freerk, aar onhandig is die geopereerde vinger nu wel even.
Leerpunten
- Freerk weet wat hij een volgende keer moet laten. Daarnaast gaat er iets gemaakt worden om te voorkomen dat de schoot van de kluiver onder de stok van het anker kan slaan.
- Tijdens het hijsen, strijken, af-en aanmeren staan er veel mensen aan dek. Zorg ervoor dat de schipper vrij zicht houdt.
- Weet in welke volgorden handelingen uitgevoerd moeten worden, zeg wie het hijsen en strijken coördineert en laat diegene heldere instructies geven.
- Rem de aak af op de motor bij het aanmeren. Een houten schip afstoppen op de bolder is niet goed voor de constructie. Ook dit moet iedereen weten.
Oefenweekenden bewijzen hun nut en zijn zeker geen luxe.